Historia
Centrum Praskie Koneser to jedno z najmodniejszych miejsc po prawej stronie Wisły.
Tętniący życiem kompleks obiektów mieszkalnych, biurowych i kulturalno-rozrywkowych znajduje się na terenie dawnej Warszawskiej Wytwórni Wódek “Koneser”, skąd wziął swą nazwę. Znajduje się on między ulicami : Ząbkowską, Nieporęcką, Białostocką i Markowską.
Historia tego miejsca zaczęła się w 1897 gdzie z inicjatywy polsko-rosyjskiego Warszawskiego Towarzystwa Oczyszczania i Sprzedaży Spirytusu powstała Warszawska Wytwórnia Wódek “Koneser”. Budynki rosyjskiego składu skarbowego powstały w latach 1895-1897 w zachodniej części obszernej posesji. Oprócz rządowych składów win zorganizowano tu produkcję spirytusu, na który władze rosyjskie wprowadziły w 1897 r. monopol państwowy. Przewidując tę sytuację grupa polskich właścicieli ziemskich i przemysłowców, w osobach F. Czackiego, S. Kronenberga, T. Platera, A. Wielowieyskiego i M. Wydżgi, podjęła decyzję o wybudowaniu oczyszczalni spirytusu z krajowych gorzelni, współpracujących z zakładem rosyjskim. Budynki wzniesiono przy wschodnim skraju tej samej nieruchomości, przy czym w 1912 r. powiększono fabrykę o grunt przy ówcześnie wytyczonej ul. Nieporęckiej.
Poza budynkami przemysłowymi na terenie znajdowały się magazyny, warsztaty, obiekty mieszkalne oraz szkoła. Fabryka była jednym z najbardziej zaawansowanych technologicznie zakładów produkcyjnych , a jej najjaśniejsze lata przypadały na dwudziestolecie międzywojenne. W fabryce zatrudnionych było ponad 400 osób, a produkcja działa na tyle prężnie że produkowało się nawet ćwierć miliona butelek alkoholu dziennie! Część z rozpoznawalnych do dziś marek produkowanych przez tak zwany Monopol są : Wyborowa, Luksusowa, Żubrówka, Żytniówka oraz Siwucha.
Okres międzywojenny
W okresie międzywojennym wytwórnia przeżywała dynamiczny rozwój. To tu powstały klasyczne kompozycje wódek Wyborowej, Luksusowej, Żubrówki, Żytniówki, Przepalanki i Siwuchy. W tym czasie obie części kombinatu były dzierżawione przez Państwowy Monopol Spirytusowy, a od 1936 r. stały się jego własnością pod nazwą Rektyfikacja Warszawska – Polski Przemysł Wódczany S.A.
Część zabudowań od strony ul. Markowskiej przejęła w 1923 r. Mennica Państwowa, uruchamiając produkcję monet.
Okres Wojenny
We wrześniu 1939 r. kilka budynków zostało poważnie uszkodzonych. Podczas II wojny światowej zakład funkcjonował pod niemieckim zarządem. W 1944 r. okupanci wysadzili w powietrze większość hal od strony ulicy Ząbkowskiej i Białostockiej, pozostałe budynki ocalały. Po przejęciu zakładu w 1947 r. przez państwowy „Polmos” produkcję alkoholu wznowiono.
Bohaterski inżynier Horak
Podczas II wojny światowej wytwórnia działała pod zarządem Generalnej Dyrekcji Monopoli w Generalnej Guberni. Czasy okupacji niemieckiej to niepewność i terror zagrażający ludności wywózką na roboty do Niemiec, prześladowaniami Gestapo, aż do utraty życia podczas tortur lub egzekucji. Ofiarami działań okupanta byli również robotnicy „Monopolu”.
Aby ich chronić, ówczesny kierownik wytwórni dr inż. Wilhelm Horak zaopatrzył każdego z nich w specjalną wkładkę do legitymacji zaświadczającą o pracy w ważnym zakładzie wojskowym. W razie zatrzymania robotnika przez Gestapo w al. Szucha lub w obozie przejściowym, przed wywózką do Niemiec, przy ul. Skaryszewskiej 8, Horak osobiście wydobywał więźnia oferując za niego skrzynki wódki.
Skutki wojny odbiły się na działaniach fabryki, a sytuacja pogorszyła się na tyle, że w pierwszej dekadzie XXI wieku fabryka została zlikwidowana.
Koneser Dziś
Po 1990 r. wytwórnia, już pod nazwą „Koneser”, podupadła i ograniczyła produkcję. Część zabudowań przekazano instytucjom kultury, tworząc Centrum Kultury „Koneser”. Obecnie, po nabyciu terenu Konesera przez firmę BBI Development NFI SA, kompleks został poddany rewaloryzacji zabytkowej zabudowy.
W 2017 odrestaurowano zabytkowe elewacje, wymieniono dachy i stopy oraz odtworzono historyczne, skrzynkowe okna. Na parterze pozostawiono fragmenty oryginalnej posadzki. Placowi znajdującemu się w centralnej części obiektu nazwano placem Konesera.
Koneser wpisuje się w europejski trend, gdzie postindustrializm łączy się z żywą tkanką miejską. Adaptacja Warszawskiej Wytwórni Wódek Koneser w tym wykorzystanie autentycznych elementów fabrycznej architektury. Nowe budynki wplata się w przestrzeń zrewitalizowanych obiektów fabrycznych.
Kompleks obejmuje budynki mieszkalne, biurowe, galerie, pasaż handlowy, restauracje, kawiarnie oraz podziemny parking.
